Gemaakt door:

ivo

Leestijd

6 min

Verantwoordelijkheid

“Een ander de schuld geven is een van de beste manieren om met een probleem te blijven zitten”

Een onderwerp dat in mijn trainingen en events veel aan bod komt is verantwoordelijkheid. Ervaring als mens, vader en trainer heeft mij doen inzien hoe makkelijk het is om de verantwoordelijkheid, die wij als mens vanaf geboorte dragen, te negeren of af te stoten. Maar waarom doen we dat? Waarom ondermijnen we deze ‘plicht’ en vooral, waarom zijn we ons vaak niet eens bewust van het feit niet altijd even eerlijk te zijn tegen de belangrijkste persoon in ons leven, onszelf. Is het angst, gemakzucht, onwetendheid? Of speelt hier iets anders? Om daar achter te komen moeten we begrijpen waarom we die verantwoordelijkheid überhaupt dragen. De inhoud ervan verschilt natuurlijk per mens, maar de oorspronkelijke kernwaarde is voor ieder mens gelijk. De interpretatie van deze kernwaarde bepaalt uiteindelijk hoe je ermee omgaat. Mindset!

Karma is a bitch!

Een snelle blik op Wiki leert je al dat karma letterlijk vertaald wordt als handeling, actie of daad. In het dagelijks gebruik bedoelt men er vaak mee dat alles wat we doen, denken of zeggen in resultaatvorm weer bij ons zelf terugkomt. En hoewel in sommige landen heel duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen de oorzaak (karma) en het gevolg (vipaka), wordt de kracht van dit oorspronkelijk Boeddhistische erfgoed in vele andere culturen en talen benut. Kijk maar eens naar onze spreekwoorden en gezegdes. “Wie goed doet, goed ontmoet”, is bijvoorbeeld een positieve Nederlandse variant. Daartegenover staat: “Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in”. Samenvattend, denk om je uitspraken, gedachtes of gedrag, want het resultaat hiervan komt onherroepelijk bij je terug! Als we dus aan consequenties denken, komt niet alleen het stukje verantwoordelijkheid om de hoek kijken, maar ook een mogelijk antwoord op de vraagstelling uit de inleiding, waarom wij soms onze verantwoordelijkheid negeren. Immers, bovenstaande tekst zou je kunnen interpreteren als ‘boontje komt om zijn loontje’ en om ‘die waarheid’ te omzeilen zouden we onbewust best wel eens een mechanisme in werking kunnen zetten waarbij we de feiten een beetje verdraaien, een schuldige zoeken buiten onszelf om, ofwel moeite doen om zelf het boetekleed niet aan te hoeven trekken.

“Shit, mijn huis is afgebrand!”

Tijdens een training deelde Fatima openhartig haar verhaal. De dag ervoor hadden we het onderwerp verantwoordelijkheid behandeld. Ze vertelde publiekelijk dat zo’n zeven jaar geleden haar huis volledig was afgebrand. ‘Gelukkig’ was ze op dat moment niet thuis met haar vier kinderen. Alsof de brand op zichzelf nog niet erg genoeg was werd ze ook nog eens opgepakt door de politie op verdenking van brandstichting. Naast de emotie, die duidelijk voelbaar was in haar stem, was er opmerkelijk genoeg ook ruimte voor een ietwat sarcastische ondertoon. ,,Ik had op dat moment geen geld over voor een verzekering en was dus ook niet verzekerd voor de opgelopen schade. Ik was alles kwijt!”

Fatima was helemaal op. Opgebrand, zou ik bijna willen zeggen, maar dat is wellicht een beetje lullig in deze context 😉 Ze zag ‘het’ niet meer zitten en kreeg van de dokter een doorverwijzing naar een psycholoog. Aan het eind van de tweede sessie kreeg ze het verzoek eens na te denken of ze er misschien ook iets positiefs uit kon halen. Of ze er iets van kon leren. Hoe en met welke toon dit gezegd werd weten we natuurlijk niet, maar toen Fatima het ons vertelde zag je duidelijk hoeveel het nog met haar deed. Ze was er nog steeds emotioneel onder. Zichzelf enigszins herpakkend vervolgde ze haar verhaal en vertelde dat ze natuurlijk niet meer is teruggegaan naar die k-psychologe. Ze was zo ontzettend boos op haar. Boos en verontwaardigd. Hoe kon die psychologe zo’n vraag bij haar neerleggen. Alsof het haar schuld was?!

Na de training over verantwoordelijkheid viel bij Fatima alsnog het kwartje.

,,Na vele jaren van onmacht kreeg ik tijdens deze training precies de goede informatie over verantwoordelijkheid nemen in je eigen leven. Het voelen en het nemen! Ineens begreep ik het. Ik heb al die jaren de psychologe de schuld gegeven van het rotgevoel dat ik had en veel erger nog, van bijna alle dingen die mis zijn gegaan in mijn leven na de brand. Wat heb ik mijzelf met die gedachte voor de gek gehouden en tekortgedaan. Ik heb vanmorgen vroeg meteen al actie ondernomen en de dokter gebeld dat ik weer naar een psycholoog wil. Ik ga echt weer proberen verantwoordelijkheid te nemen en dat voelt zo krachtig om het uit te spreken. Dank je wel voor deze les.”

Een prachtig voorbeeld, vind je niet? Heel vaak kunnen mensen niet bij het eigen verantwoordelijkheidsgevoel komen. Er is iets dat hen beschermd tegen de schuld bij zichzelf zoeken. Zelfbescherming heeft als kenmerk dat het goed voor je zou moeten zijn. Dat je jezelf beschermd, ja toch? Maar wat als je de feiten of oorzaken van een probleem (onbewust) een beetje verdraaid hebt in je hoofd? Dan ligt het voor de hand om jouw focus op iets of iemand anders te richten. Hoe meer tijd je besteedt aan datgene waar jij je niet verantwoordelijk voor voelt, hoe minder ruimte er immers over blijft om in je eigen koppie te zoeken naar de juiste oorzaak of oplossing van je problemen. Als in jouw gedachten het gras bij de buren altijd groener is en je daar structureel in blijft geloven is er ook geen tijd of reden om in je eigen tuin te zoeken naar onkruid dat het benodigde water en zonlicht voor een mooi groen gazonnetje wegkaapt.

Challenge!

Zijn er in jouw leven momenten geweest waarin je de verantwoordelijkheid hebt genegeerd? Of geef je nu, op dit moment, iets of iemand de schuld, terwijl je (wellicht onterecht) volhardt in eigen onschuld? Ik wil je uitnodigen om de komende twee weken eens goed op je gedachten te letten en het thema verantwoordelijkheid voor jezelf te bevatten. Probeer bijvoorbeeld te ontdekken of jij jezelf ergens onbewust in de maling neemt of iemand onterecht ergens van beschuldigd.

Succes,

Hans Oranje

~ Reacties zijn altijd welkom. Stuur me gerust een mailtje als je vragen of opmerkingen hebt over deze blog ~